Чароўны край Пастаўскі

Пейзажы ў паэтычным стылі, старажытныя гарады, мястэчкi, гарманічныя сілуэты касцёлаў і цэркваў — усё гэта ўразіць падарожніка ў гэтым маршруце. Акрамя таго, тут можна сустрэць мноства знакамітых асоб, звязаных з гэтымі мясцінамі — ад братоў Тышкевічаў да Тызенгаўзаў і Агінскіх…

З 1731 года ўладальнікамі маёнтка былі Агінскія. У 1777 годзе яны ўзвялі тут царкву Св. Тадэвуша. Гэты храм належаў езуітам і з’яўляецца адным з апошніх помнікаў культавага дойлідства гэтага ордэна. У яго архітэктуры адчуваецца пераход ад элегантнасці “віленскага” барока да новага кірунку — барочнага класіцызму, які быў характэрны для эпохі Асветы ў Заходняй Еўропе. Манументальны будынак касцёла яшчэ задоўга да пад’езду да старажытнага паселішча ўпісваецца ў прыгожы пейзаж, уключаючы возера Лучай. Вялікі і ўрачысты знешні выгляд храма дапоўнены выдатным інтэр’ерным роспісам у тэхніцы грызайлю. Наваколле царквы пераўтворана ў пейзажны парк з цікавымі ландшафтнымі кампазіцыямі.

Паставы вядомыя з 1409 года як прыватнае мястэчка, якое належала магнатам Дэспат-Зяновічам. З пачатку XVIII стагоддзя мястэчка перайшло да роду Тызенгаўзаў — старажытных рыцарскіх ліфлянцкіх уладароў. Сярод іх асабліва праславіўся Антоній Тызенгаўз, падскарбій літоўскі і сябра караля Станіслава Аўгуста Панятоўскага. Тут быў створаны ансамбль Рынкавай плошчы з маляўнічымі пабудовамі XVIII стагоддзя: аўстэрыяй, пярэстым шэрагам каменных хат з вытанчаным дэкорам і аптэкай. Два значныя аб’екты вызначаюць сілуэт горада: неагатычны касцёл Св. Антонія Падуанскага і царква Св. Мікалая ў рэтраспектыўна-рускім стылі. Тут захавалася і рэпрэзентатыўная рэзідэнцыя Тызенгаўзаў — Палац у асяроддзі шырокага парку, дзе размешчана музейная экспазіцыя. Таксама варта наведаць Пастаўскі цэнтр рамёстваў — месца цікавае для ўсіх гасцей.

Былыя мястэчка Камаі належала Яну Рудаміне-Дусяцкаму, браслаўскаму ваяводзе. Тут у 1606 годзе быў узведзены вялікі касцёл Св. Іаана Хрысціцеля — помнік архітэктуры таго часу. Перад храмам усталяваны каменны крыж, зроблены, як мяркуюць, у XV стагоддзі з маналітнага граніту. Гэты храм нагадвае хутчэй крэпасць — адзін з нямногіх у Еўропе збудаванняў з элементамі абароннага дойлідства. Каржакаваты будынак з шырокімі вежамі і байніцамі здаецца ўрослым у зямлю веліччу часу. У сценах галоўнага фасада і вежы сярэдзіны XVII стагоддзя былі ўмураваны ядры шведскіх гармат. У прыгожым барочным інтэр’еры знаходзіцца арган пачатку XX стагоддзя, які зачаруе гукамі цудоўнай арганнай музыкі. Гэты касцёл — адзін з нямногіх на тэрыторыі Беларусі, які ніколі не зачыняўся, што робіць яго асаблівым унікальным помнікам.

Лынтупы — былое мястэчка на рацэ Лынтупка, вядомае з 1459 года. З сярэдзіны XIX стагоддзя да 1939 года яно належала сям’і Бішэўскіх. Ім належыць цудоўны двухвежавы касцёл Святога Андрэя Апостала, пабудаваны ў 1908 годзе і вылучаючыся выразнымі лініямі фасада. Іншая славутасць Лынтупаў — Сядзіба Бішэўскіх (1907), якая складаецца з невялікага палацава-паркавага комплексу. Зараз большасць збудаванняў праходзяць рэстаўрацыю. У склад комплексу ўваходзяць: невялікі палац; службовы флігель; цікавая сярэднявечная вежа ў абаронным стылі; гаспадарчы пабудовы; арачны мост і фрагменты пейзажнага парку са штучнымі вадаёмамі і каналамі. Будынак Лынтупскага культурнага цэнтра “Культыватар” ужо больш за сто гадоў: раней тут была школа і казарма для афіцэраў, цяпер праводзяцца выставы, канцэрты і адукацыйныя мерапрыемствы: выставы беларускіх дываноў, курсы керамікі і традыцыйнай кухні.

Унікальнае спалучэнне архітэктурных помнікаў, багатай гісторыі і маляўнічых ландшафтаў азёрнай мясцовасці Беларусі робіць гэты маршрут адным з самых папулярных!